Bildiğimiz gibi Coronavirüs vakaları, hem ülkemizde hem de dünya genelinde hızla artmakta. Ülkeler bazında günlük hayata dair bazı kısıtlamalar hayata geçirilse de; ekonomik sorunlar nedeniyle, hiçbir ülke tam anlamıyla radikal kararlar alamamakta.
Devletlerin ekonomik kaygılardan dolayı alamadığı radikal önlemlerden dolayı, salgınla mücadele, daha çok bireylerin aldığı kişisel önlemlere kalıyor. Bireysel önlemler her mecrada sürekli tekrarlanan; maske, mesafe ve hijyen üçlemesinden ibaret. Maalesef aşı ya da ilaç bulunana kadar, salgınla mücadelemizdeki en etkili silahlarımız maske, mesafe ve hijyen. Bu yüzden virüsün sevdiği kalabalık ortamlardan uzak durup, rehavete kapılmadan, yılgınlık göstermeden savaşımıza devam etmeliyiz.
Her ne kadar kendimizi korusak da, bazen komşularımızda, bazen işyerlerimizde pozitif çıkan vakalar duyuyoruz. Bu durumda doğal olarak, o kişilerle temasımız olup olmadığını düşünüp tedirgin oluyoruz. Ne yapacağımızı, nasıl davranacağımızı bilemiyoruz.
Ben de bugünkü yazımda size, Covid19 hastalarına temas durumunda, nasıl bir yol izlemeliyiz bundan bahsedeceğim. Bunun için Sağlık Bakanlığının “Temaslı Takibi” rehberi bize yol gösterici olacak.
Temaslı değerlendirilmesi yapılırken, COVID-19 vakasının PCR testi alınmasından veya semptom başlangıcından önceki 7 günden itibaren temaslıları değerlendirmeye alınır. Olası COVID-19 enfeksiyonu olan bir kişi tespit edildiğinde; temaslılar için en belirleyici durum, o kişinin PCR test sonucu oluyor. PCR sonucuna göre;
Olası olgunun PCR sonucu negatif gelirse;
a. Temaslılara yönelik herhangi bir önlem alınmaz.
b. Yakın temaslıları; maske ile çalışmaya devam ederek 14 gün boyunca kendilerini ateş ve solunum semptomları açısından takip etmeleri konusunda bilgilendirilir.
Test sonucu pozitif gelirse;
a. Yakın temaslılar; temaslı algoritmalarına uygun 14 gün boyunca ateş ve/veya solunum semptomları açısından evde takip edilir ve sözlü ve yazılı olarak bilgilendirilir, onamları alınır. Gerekli görülen durumlarda aktif takip (telefon veya ziyaret ile) yapılabilir.
b. Temaslılar; maske ile çalışmaya devam ederek 14 gün boyunca kendilerini ateş ve solunum semptomları açısından takip etmeleri konusunda bilgilendirilir.
c. Temaslı veya yakın temaslılarda 14 günlük takip süresi içerisinde ateş ve/veya solunum semptomları (öksürük, nefes darlığı) gelişirse tıbbi maske (cerrahi maske) takarak sağlık kuruluşuna başvurması sağlanır. Sağlık kuruluşuna başvuran hastalar olası vaka algoritmasına göre yönetilir.
Temaslı vaka yönetiminde, temaslıları, “temaslı ve yakın temaslı” diye ikiye ayırıyoruz. Kimleri temaslı, kimleri yakın temaslı diye tanımlayacağız? Aslında bu ayrımda siz de göreceksiniz ki; maske kullanımı, temas mesafesi ve temas süresi çok ön plana çıkıyor. Hadi yakın temaslı ve temaslı sayılacak durumları sıralayalım.
Yakın Temaslı
» Kesin veya olası bir vakaya damlacık enfeksiyonuna yönelik korunma önlemleri almadan doğrudan bakım sağlayan, COVID-19 ile enfekte sağlık çalışanları ile birlikte çalışan veya COVID-19 ile enfekte hasta ziyareti gibi sağlık merkezi ilişkili maruziyeti olan kişiler
» COVID-19 hastası öğrenci ile aynı sınıfı paylaşan (okul öncesinde ve okul çocuklarında) öğrenciler ve öğretmenler
» COVID-19 hastasıyla yurtta veya otelde aynı odayı paylaşanlar
» COVID-19 hastasıyla direkt temas eden (örn. el sıkışan) kişiler
» COVID-19 hastasının salgıları (tükürük, balgam vb) ile korunmasız temas eden kişiler
» COVID-19 hastasıyla 1 metreden daha yakın mesafede 15 dakikadan uzun süreyle yüz yüze kalan kişiler
» COVID-19 hastasıyla aynı kapalı ortamda (hastane veya banka bekleme salonları, otobüs, servis vb ulaşım araçları) 1 metreden yakın ve 15 dakika veya daha uzun süre bir arada kalan kişiler.
» COVID-19 hastasıyla aynı uçakta, seyahat eden yolculardan iki ön, iki arka ve iki yan koltukta oturan kişiler
» COVID-19 hastasıyla aynı evde yaşayanlar
» COVID-19 hastasıyla aynı ofiste çalışanlar
Temaslı
» COVID-19 hastasıyla aynı kapalı ortamda (hastane veya banka bekleme salonları, otobüs, servis vb. ulaşım araçları) 1 metreden uzak mesafede bulunmuş kişiler.
» COVID-19 hastasıyla aynı kapalı ortamda (hastane veya banka bekleme salonları, otobüs, servis vb. ulaşım araçları) 15 dakikadan kısa süre bulunmuş kişiler.
» COVID-19 hastasıyla 1 metreden daha yakın mesafede 15 dakikadan kısa süreyle yüz yüze kalan kişiler.
» COVID-19 hastasıyla aynı kapalı ortamda 15 dakikadan uzun süre ile maske takarak bulunmuş kişiler.
Bu bilgiler ışığında; işyerlerimizde, apartmanlarımızda, birlikte zaman geçirdiğimiz kişilerin de virüs taşıyabileceğini unutmadan; maske, mesafe ve hijyen kurallarını bu alanlardaki ilişkilerimizde de özenle uygulayalım.
Kaynakça
https://covid19.saglik.gov.tr